Op weg naar een inclusieve gemeente Nijkerk

Januari 2024. Hieronder leest u de conclusies en aanbevelingen uit het rapport.

Conclusies 

De rekenkamer trekt de volgende conclusies op basis van de bevindingen. 
Eind 2017 heeft de gemeenteraad de Nijkerkse Inclusie Agenda vastgesteld. In de Inclusie Agenda zijn geen lange termijn doelen opgenomen, alleen korte termijn doelen. In 2018 en 2019 zijn er, onder begeleiding van een ambtelijk coördinator, diverse activiteiten uitgevoerd die voortvloeiden uit de Inclusie Agenda.  
Na twee jaar verdween de coördinatie op de Inclusie Agenda. Ook stopten toen de meeste zichtbare activiteiten die daaraan gerelateerd waren. De rekenkamer acht het waarschijnlijk dat een aantal voornemens uit de Inclusie Agenda niet tot uitvoering is gekomen doordat de ambtelijke coördinatie is verdwenen. Ook is de Inclusie Agenda sinds 2017 niet herijkt. De korte termijn doelen zijn voor het merendeel niet behaald. Wel voldoet de gemeente grotendeels aan de wettelijke verplichtingen voor toegankelijkheid. 

Een belangrijke conclusie is dat een essentieel uitgangspunt van het VN-verdrag Handicap ‘niets over ons, zonder ons’, het betrekken van ervaringsdeskundigen bij beleidsvoornemens, weinig invulling krijgt. De gemeente onderhoudt sinds 2019 nog nauwelijks contact met de doelgroepen van het inclusiebeleid. 

Ondanks het feit dat de Inclusie Agenda niet zo leeft in de organisatie onderneemt de gemeente op diverse terreinen zeker acties om de toegankelijkheid en inclusie in Nijkerk te bevorderen. Bijvoorbeeld maatregelen op het gebied van de openbare ruimte of de aandacht die er is voor het schrijven in begrijpelijke taal. Het begrip ‘inclusie’ is echter niet meer zo bekend in de organisatie. Terwijl het college een duidelijk streven heeft om een inclusieve organisatie te zijn, zo blijkt uit de Ontwikkelagenda 2023-2026. De rekenkamer concludeert 
dat er een discrepantie is tussen het bestuurlijk streven naar inclusie en de aandacht daarvoor in de ambtelijke organisatie.  

Aanbevelingen 

Indien de gemeente Nijkerk een inclusieve samenleving nastreeft en openbare voorzieningen toegankelijk wil maken voor iedereen, adviseert de rekenkamer de raad om het college opdracht te geven om de volgende aanbevelingen op te volgen: 

1. Stel een bestuurlijke en ambtelijke aanjager aan voor inclusie. De rekenkamer raadt aan om een ambtelijke aanjager aan te stellen die het belang van inclusie en toegankelijkheid voortdurend op de agenda houdt en de aandacht voor de drie vormen van toegankelijkheid (fysiek, digitaal/schriftelijk en sociaal/mentaal) aanjaagt binnen de organisatie.  
2. Betrek bij beleidsvoornemens ervaringsdeskundigen om mee te denken en te adviseren over aspecten van inclusie en toegankelijkheid. Zodat de gemeente gaat voldoen aan het belangrijkste uitgangspunt van het VN-verdrag Handicap: ‘niets over ons, zonder ons’.  
3. Herijk de Inclusie Agenda en draag er zorg voor dat inclusie en toegankelijkheid geborgd worden in diverse beleidsterreinen, zoals het sociaal en ruimtelijk beleid. Belangrijk is om daarbij de ervaringsdeskundigen te betrekken, conform de tweede aanbeveling.