Rol Barneveldse gemeenteraad bij regionale energiestrategie onderzocht
De Rekenkamer Vallei en Veluwerand heeft recent onderzoek gedaan naar de rol van de gemeenteraad van Barneveld bij de totstandkoming van de Regionale Energiestrategie (RES) 1.0 van Regio Foodvalley. Uit het onderzoek blijkt dat de raad goed geïnformeerd werd over het proces om te komen tot de RES, maar dat de raad slechts beperkt de gelegenheid kreeg om er inhoudelijk invloed op uit te oefenen.
Wat is een regionale energiestrategie, een RES?
In 2019 zijn 30 regio’s in Nederland aan de slag gegaan met het opstellen van regionale energiestrategieën, de zogenaamde RES. In de RES legt een regio vast hoeveel duurzame elektriciteit zij wil gaan opwekken, bijvoorbeeld door middel van zonne- of windenergie.
Gemeenten, provincies en waterschappen werken bij het opstellen van de RES samen met belangrijke partijen zoals netbeheerders, ondernemers en inwoners. Ook de gemeente Barneveld neemt deel aan een RES, namelijk de RES van Regio Foodvalley. De Regio Foodvalley heeft in 2021 de RES 1.0 opgeleverd.
Rol van de Barneveldse raad
De Rekenkamer Vallei en Veluwerand heeft onderzocht hoe de Barneveldse gemeenteraad betrokken was bij het opstellen van de RES Foodvalley. Uit het onderzoek blijkt dat de gemeenteraad goed en regelmatig werd geïnformeerd over het proces. Ook heeft de raad relevante kaderstellende documenten vastgesteld, zoals de uitgangspuntennotitie, de concept RES en de definitieve RES. Maar ondanks de informatievoorziening was er weinig ruimte voor de raad om daadwerkelijk invloed uit te oefenen op de inhoud van de RES. Raadsleden werden vooral geïnformeerd, bijvoorbeeld tijdens regionale bijeenkomsten, maar kregen dus niet veel mogelijkheden om invloed te hebben op de voorgestelde plannen.
Onder raadsleden heerste bovendien onduidelijkheid over mogelijkheden om tussentijdse versies van de RES te amenderen of zienswijzen in te dienen. Een belangrijke voorwaarde van de raad werd desondanks wel gerealiseerd, namelijk de opname van het Barneveldse lokale beleid voor duurzame energieopwekking in de regionale RES.
Aanbevelingen voor de toekomst
De rekenkamer adviseert de gemeenteraad om de ruimtelijke ambities voor duurzame energieopwekking vast te leggen in de Omgevingsvisie van Barneveld. Op deze manier worden de duurzame doelen verankerd in het bredere beleid voor de leefomgeving. Voor toekomstige regionale projecten acht de rekenkamer het van belang dat de rol van de gemeenteraad meer aandacht krijgt. Bij de start van een dergelijk traject moet aan de raad duidelijkheid gegeven worden over de besluitvormingsprocessen en mogelijkheden om invloed uit te oefenen, bijvoorbeeld via amendementen. Omgekeerd kan de raad uitspreken welke rol hij wil hebben.